Hamileliğin 1- 2. haftası; yani son adet tarihinden 2 hafta sonra ortada fiilen bir hamilelik yoktur. Hamilelikte 1. ve 2. hafta, yumurtlama ve döllenme süreçleridir. 1 ve 2 haftalık hamilelik bebeğin gelişim haftaları olarak hesaplansa da esasen yumurtanın döllendiği süreci kapsar. Bu süreçte vücudun hamilelik macerasının ilk adımlarını atarak yola koyulur. İlk iki hafta bebekte herhangi bir organ gelişiminden bahsetmek imkansızdır. İki haftalık bebek sadece döllenmeye hazırlanmış tek bir kadın yumurtasıdır. Çok küçük bir yuvarlak şeklindedir ve kilosu ve boyu henüz belli olmamaktadır.

Bu dönemde döllenmeye çabalayan veya döllenen yumurta, sende bazı değişimlere neden olabilir. Bu değişimlerin ilki endometrium adı verilen rahim zarının kalınlaşmaya başlamasıdır. Bu dönemde oluşan etkilerin sebebi hormonal değerlerin farklılaşmasıdır. 1-2 haftalık hamilelik belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:

Not: Hamilelik ancak 2. haftanın sonunda gerçekleştiği ve gebeliğin resmi başlangıcı olarak bu süreç sonrası baz alındığı için ilk iki haftada herhangibir boyut ya da sebze-meyve benzetmesi hiçbir kaynakta yok maalesef. Yani 1.ve 2. haftalarda beden hamileliğe hazırlanır. İki haftalık bebek sadece döllenmeye hazırlanmış tek bir kadın yumurtasıdır.

3 haftalık bebekten de henüz gözle görülür bir gelişim beklememelisin. Henüz bir hücre yığını olan 3 haftalık bebeğin kilosu ve boyu gibi değerlerden bahsedilemez. Embriyo bir fasulye kadar bile değildir. Bu haftada embriyo bir toplu iğne ucu büyüklüğündedir, hücre grubu henüz bir cenin ya da bebek görünümünde değildir. Bu hafta boyunca embriyo yaklaşık 0.150 mm’dir. Dış hücreler gelecek haftada bebeğe beslenme ve diğer işlevleri sağlayan plasentaya dönüşür. İç hücreler de fetüsü yani bebeği oluşturur. Bu da döllenmenin gerçekleştiği anlamına gelir. Bunun etkisi ile değişen hormon değerlerin vücudunda çok sayıda yeni semptomları başlatacaktır. Eğer planlı bir hamilelik süreci yaşamıyorsan büyük ihtimalle HCG hormonundan ve dolayısıyla hamile olduğundan henüz haberin yok. Çünkü henüz regl gecikmesi bile yaşamıyorsun. Ama fark etmesen de vücudun ilk iki haftadan daha net bir şekilde hamilelik sinyalleri verir. Bu nedenle 1 ve 2. haftada hissetmediğin hamilelik belirtilerini bu hafta daha somut bir şekilde yaşayabilirsin. İşte 3. Haftada görebileceğin hamilelik belirtileri:

Not: Hamilelik ancak 2. haftanın sonunda gerçekleştiği ve gebeliğin resmi başlangıcı olarak bu süreç sonrası baz alındığı için ilk iki haftada herhangibir boyut ya da sebze-meyve benzetmesi hiçbir kaynakta yok maalesef. Yani 1.ve 2. haftalarda beden hamileliğe hazırlanır. İki haftalık bebek sadece döllenmeye hazırlanmış tek bir kadın yumurtasıdır.

Bu hafta embriyonik dönemin başlangıcıdır. 4. haftadan sonra organ gelişimi başlayacak olan bebek geçen 3 hafta boyunca döllenmeye ve rahme tutunmaya çabalar. Büyüklüğü bir haşhaş tohumu kadar olan bebeğin halen düşündüğün bir bebek görünümünden biraz uzaktır. Embriyo 0,1 cm'lik küçük bir tohum büyüklüğünde olur.

Bu haftaya bir hücre topu olarak başlayan bebeğinin hücreleri seri mitoz bölünmelerle hızla 2’ye bölünür. Bu hücre katmanlarından bir kısmı embriyo haline gelir. Oluşan embriyo, gelecek haftalar sinir sistemi, iskelet, organlar ve cilt gelişimini başlatır. Hamileliğin 4. haftası belirtilerin kendini en çok gösterdiği dönem denebilir. Bu dönem hormonların hiç olmadığı kadar aktif hâldedir. Bu haftada vücudunda yaşanan değişimler şöyledir:

Hamilelik hormonu olarak bilinen HCG hormonun oldukça yüksek seviyelere ulaşır. Östrojen ve progesteron gibi diğer gebelik hormonlarının üretimi de arttığı için, eğer bir şeylerden şüpheleniyorsan bu haftadan itibaren evde yapılan gebelik testleri ile sonuç alabilirsin. Test çubuğundaki çizgi çok belirgin olmasa bile sonuç pozitif ise hamile olma ihtimalin yüksektir.

Hamilelik testinde en güvenli sonucu kan testi verir. Anne adayından alınan kan örneğinde HCG hormonu yoğunluğuna bakarak hamilelik durumu ile ilgili net bir sonuca varılır. Bu nedenle evde yaptığın testin pozitif olması ile doktora gittiğinde, hekimin kesin bir sonuç için senden kan testi isteyecektir. 4. haftada yaşayacağın hamilelik belirtileri aşağıdaki gibidir;  

Bu ay bebeğin bir haşhaş tanesi büyüklüğünde, yani ultrasondan beklediğin görsel şovu alamayabilirsin.

Tebrikler! Bebeğinin hızla büyüdüğü sürece yani 2. Aya girdin ve yakın zamanda ultrason takiplerinden beklediğin verimi alabilirsin. Gerçi bebeğin halen henüz bir susam tanesi büyüklüğünde ama merak etme hızla gözle görünür hale gelecek. Bebeğinin gelişimi kendini ilerleyen zamanda oluşacak organlar ve dokulara hazırlanıyor. Bebeğinin beyni, omuriliği, sinirleri ve omurgası gelişmeye başladı bile. Ayrıca bebeğine besin ve oksijen sağlayan ilkel plasenta ve göbek bağı da göreve hazır.

Bedeninde hamileliğe bağlı bazı rahatsızlıklar kendini göstermeye başlamış olabilir. Bu dönemde göğüslerin hassaslaşması, bitkinlik ve idrar sıklaşması görülmeye başlar. Ve maalesef miden de lunaparktaki dönen oyuncaklardaymışsın gibi hissettirebilir. İşte 5. Haftada görebileceğin hamilelik belirtileri:

Yaşasın, bu hafta bebeğinin o minik ağzı, kulağı, burnu şekillenmeye başladı bile! Kalbi dakikada 100-160 kere atıyor ve kanı vücudunda gezinmeye başladı. Ayrıca kolları ve bacakları oluşuyor ve bağırsakları gelişiyor. Ciğerlerini oluşturacak olan tomurcuk da kendini belli ediyor artık. Hipofiz bezi, beynin geri kalanı, kemikleri, kasları da şekilleniyor. Şu anda bebeğinin büyüklüğü ise sadece bir mercimek tanesi kadar.

Bu aralar kendini duygusal anlamda dengesiz hissediyor olabilirsin; çünkü hormonların çalışıyor. Ayrıca hayatında çok büyük değişimler olmak üzere bu yüzden duygusal yoğunluklar yaşaman çok doğal. Bu ayda hafif kanamalar görebilirsin. Bu durum illa hamileliğinin sorunlu olduğu anlamına gelmez. Fakat kanama düşük veya ektopik gebeliklerin belirtisi de olabilir, bu sebeple yine de doktoruna durumu bildirmen iyi olacaktır. Bu hafta kendinde görebileceğin belirtiler şöyle;

Bu hafta bebeğin ortalama 12 mm uzunluğuna ulaştı. Hemen hemen bir yabanmersini büyüklüğünde. Beyni hızla geliştiği için kafası da aynı şekilde vücudundan daha hızlı bir şekilde gelişiyor. Sindirim ve solunum aktiviteleri de ortaya çıkmaya başladı. Embriyon henüz bir aylık olmasına rağmen üç takım böbrek değiştirdi ve artık kalıcı böbreğini oluşturuyor. Yaklaşık bir hafta sonra da idrar üretmeye başlayacak. Bebeğin içinde olgunlaştıkça, bu idrarın çoğu amniyotik sıvıya boşaltılacak, sonra tekrar bebeğin tarafından tüketilip, aynı döngüyü tekrarlayacak. Fiziksel olarak kollar, bacaklar, parmaklar şekilleniyor ve nihayet artık bir bebek gibi görünüyor! Bu ultrason takibinde bebeğinin burun, ağız ve göz gelişimini gözlemleyebilirsin.

Bu hafta senin de rahmin geçen 5 haftaya göre iki kat daha büyüdü. Bu sebepten sabah bulantıları yüzünden yemek yemekten keyif alamıyor olabilirsin. Ayrıca böbreklerinde süzülen ekstra sıvı sebebiyle normalden daha çok tuvalete gidiyor olabilirsin. İlk üç aylık dönemde hissettiğin mide bulantısı büyük ihtimalle 14-18. haftaya geldiğinde rahatlayacaktır, fakat aynı şey tuvalet ihtiyacı için söylenemez maalesef. Bu sorun, hamileliğin boyunca artarak sürecektir. Bağışıklık sistemin bebeğini kabullenmeye ve ikinizi de korumaya adapte oluyor. Artık bağışıklığını, sağlıklı ve dengeli beslenerek, ekstra özen göstererek destekleme zamanı. Pastörize olmayan peynirler, çiğ deniz ürünü ve kırmızı et, şarküteri ürünleri ve önceden hazırlanmış salata gibi risk oluşturabilecek ürünlerden uzak durmalısın. Bütün gıdaları dikkatlice yıkamalı ve iyot takviyesine başlamalısın. Bu hafta yaşayabileceğin belirtiler şöyle;

• Yoğun sabah bulantıları
• Sıklaşan idrar
• Bağışıklık düşüşü

Bu haftada bebeğinin kuyruğu kaybolmaya başlarken; eller ve ayaklar, minik perdeli parmaklar oluşturmaktadır. Ve başının yan taraflarında nokta büyüklüğündeki gözleri de görünmeye başlamıştır.   Gelişmekte olan sinir sistemi, artık kaslarla iletişim kurmaktadır. Büyüklüğü 15 mm civarında yani bir ahududu kadardır. Kasları da gelişmekte olduğu için küçük hareketlenmelere başlar fakat senin bunu hissedebilmen için birkaç haftaya daha ihtiyacın var.  

Bu dönemde sabah bulantıların artarak devam edebilir, bulantı artık günün her saatine yayılmış olabilir. Eğer sabah bulantısı seni yemek yeme düzeninizden alıkoyuyorsa endişelenmene gerek yok. Vücudun bebeğin için gerekli besini sağlayacaktır. Bu sırada faydalı besinler tüketmeye özen göstermelisin. Bu hafatada görebileceğin hamilelik belirtileri şöyledir;

Müjde! Bu ay, sonunda bebeğinle göz göze gelebileceğin bir ultrason takibindesin ve miniğinin kalbinin sesini duyabileceksin.

Gövdesi düzelip uzamaya başlamıştır ve bebeğin bu hafta yaklaşık 2,5 cm boyunda bir kiraz büyüklüğündedir. Büyüme atılımı içerisindedir. Kol ve bacak oluşumunda kritik olan bu dönemde bacaklar uzar, zamanla ayak parmakları olacak tomurcuklar filizlenmeye başlamıştır. Bu sırada kolları da uzamıştır ve dirsekler de bükülmeye başlamıştır. Temel bir el yapısı da oluşmaktadır. Bebeğinin karaciğeri, safrakesesi, dalağı ve böbrek üstü bezleri de büyümek için büyük çaba gösterir. Dokuzuncu hafta, bebeğinin içerde dans etmeye başladığı zamandır! Fakat bunu hissedebilmen için biraz daha sabırlı olmalısın. Bebeğinin göz kapakları şekillenip kulakları gelişirken, damağındaki diş kökleri de şekillenmeye devam ediyor. Elleri artık on minik parmağa ayrıldı. Ağzında ve dilindeki tat tomurcukları şekillenmeye başlarken, gözleri detaylı bir şekilde gelişti ve burnu da tanınır hale geldi. Bebeğinin beyni, kalbi, ciğerleri ve böbrekleri gelişimlerini sürdürüyorlar, kasları ve kemikleri de gelişmeye devam ediyor. Bu aşamada gelişen vücudunu vitamin D takviyesiyle desteklemen önem kazanıyor.

Senin de bu süreçte göğüslerin büyük ihtimalle büyümüş, ağırlaşmış ve hassaslaşmış olabilir. Her ne kadar gebeliğin boyunca göğüslerin büyümeye devam edecek olsa da dördüncü ayın sonunda hassaslığı azalmalıdır. Areolalarda (meme uçlarınızın koyu renkli kısmı) küçük beyaz çıkıntılar da görmeye başlayabilirsin. Karnın biraz şişmeye başladıysa da henüz tam hamile gibi görünmüyor olabilirsin. Sadece sabah bulantıları değil duygusal olarak da iyice dengesiz hissetmeye başlamış olabilirsin. 2. trimestrda dengesizlik durumunun hafiflediğini, doğuma yaklaşıldığında ise tekrar yoğunlaştığını görebilirsin. Bu hafta hafif yürüyüşler ve yoga gibi rahatlatıcı aktivitielerle sıkıntılarından uzaklaşabilirsin. Bu haftanın hamilelik belirtilerini şu şekilde söyleyebiliriz:

Bebeğinin büyüklüğü bu hafta 3 cm`e ulaştı. Bir çilek büyüklüğüne geldi.  Bu aşamada beyni diğer yerlerinden çok daha hızlı gelişiyor. Kafası diğer yerlerine göre daha büyük görünebilir sakın endişelenme. Bu haftada bebeğin kollarını bükebilir, bu durum kaslarının gelişmesine katkı sağlar. Birbirinden yeni ayrılmış, küçük ayak parmaklarını oynatabilir, ne kadar sevimli değil mi? Derisinin altında omurgası da belirginleşmeye başladı ama tabii sen bunu henüz göremezsin. Bu dönemde bebeğin gün içerisinde daha aktif olmaya başlayabilir. Kemik ve kıkırdak dokusu, kafasındaki ufacık kulak kanalları da gelişmeye başlar. Gözleri de gelişmeye devam etmektedir. Bebeğinin ilk dişleri ancak doğumdan birkaç ay sonra dişetinden çıkacaktır, ama minik diş tomurcukları çoktan oluşmaya başlamıştır bile.

Senin de rahmin şu an hamilelikten önceki halinin iki katı büyüklüğündedir. Eğer ilk bebeğine hamileysen karnın henüz meydana çıkmamış olmalı. Ayrıca çok yorgun hissediyor olmalısın. Yüzme ve yürüyüş gibi aktivitelerle dayanıklılığını ve gücünü artırabilirsin. Bu haftada senin bedeninde ne gibi aksiyonlar olabilir bir bakalım;

Bebeğin giderek büyümeye devam ediyor. Boyu da şu anda 4 cm kadar bir brüksel lahanası büyüklüğünde, bu süreç önümüzdeki bir hafta da daha da hızlanacak ve iki katına çıkacak. Bebeğinin kalbi senin kalbinden iki kat hızla şiddetle atmaktadır.

Son birkaç hafta içinde bebeğinin vücudu üzerinde ince bir cilt tabakası oluşmaktadır. Daha sonra el ve ayak tırnakları olarak bir tabaka daha gelişecektir. 11 haftalık gelişim sürecinde bebeğinin beyni, ciğerleri ve böbrekleri formlarını aldılar ve çalışmaya başladılar ve doğuma kadar gelişmeye devam edecekler. Ayrıca bebeğin şu an emebiliyor, esneyebiliyor, yutabiliyor. O kadar maharetli oldu ki içinde yüzdüğü amniyotik sıvıda soluyor ve idrarını yapabiliyor. Dövüş sporlarına hazır ol çünkü miniğin tekme atmayı öğrendi ve buna bayılıyor. Peki bu haftada sana neler oluyor?

Mide bulantın yavaş yavaş azalmış olmalı artık kendinizi daha enerjik hissetmeye başlayacaksın. Hormonel değişkenliğin nedeniyle kabızlık ve mide ekşimesi çekiyor olabilirsin. Bu günlerde kurt aç hissetmeye başlayabilirsin ve bu iyidir. Sabah bulantıların geçiyor ve iştahın kabarmaya başlıyor demektir. Artık hem kendin hem de bebeğin için beslendiğin için doğru ve sağlıklı beslenmen çok önemlidir. Bu haftada görebileceğin belirtiler:

Bebeğin yaklaşık 6 cm uzunluğunda yani bir erik kadar oldu. Gözleri yerlerini aldı, kulakları da şekilleniyor. İpek saçları uzamaya, yumuşak el ve ayak tırnakları oluşmaya başladı. Ses telleri de doğar doğmaz yaygarayı basmak üzere tamamlandı. Bazı kemikleri sertleşiyor başlıyor. Uyanık olduğunda başparmağını emebiliyor, hareket ediyor ve tekmeler atıyor. Vücut gelişimi neredeyse tamamlanmak üzere. Artık organlarının olgunlaşacağı dönem başlayacak ve bu süreç de tam 28 hafta sürecek.

Bu hafta artık karnın iyice belirmeye başladı. Hatta gebelik kıyafetlerini giymeye başlamış bile olabilirsin. Mide ekşimesi yaşamaya devam ediyorsun olabilirsin. Ayrıca doktorun seni kromozomal anomaly açısında riskli görürse Koryon villus biyopsisi (CVS) yani bebekteki genetik anomalileri araştırmak için yapılan bir testi yaptırmanı önerebilir. Bu işlemde, anne karnına iğne ile girilerek bebeğin eşinden parça alınır. Bu testle de cinsiyet erken haftalarda belli olabilir. Ancak endikasyon yoksa bebeğin cinsiyeti hastaya söylenmez.

Bu haftanın hamilelik belirtilerini şöyle sıralayabiliriz;

Bu ay yapılacak ultrason takibinde bebeğinin tatlı mı tatlı yüzünü daha net görebileceksin.

Artık bebeğinin tüm kritik vücut yapıları oluştuğundan organlar da çok çalışarak işlevlerini yerine getirmeye başlamışlardır. Bebeğinin kısmen göbek bağı içerisinde bulunan bağırsakları artık yeterli alan oluştuğu için batın bölgesine geçmiştir. 6 ila 10 cm boyu ile artık iri bir erik büyüklüğündedir. Kafası halen vücuduna göre büyük dururken, vücudu da önümüzdeki birkaç ay içinde yetişmek için yıldırım hızıyla büyüyecektir. Yani merak etme bebeğin doğduğunda kafası tüm boyunun sadece bir çeyreği kadar olacaktır. Bebeğin uyanıkken çok aktif; esniyor, tekmeliyor, dönüyor, küçük parmaklarını oynatıyor. Cildinde ince yumuşak tüyler belirmeye başladı. Cinsel organları; yumurtalıklar, testisler de gelişti.

Doğuma aylar olsa da göğüslerin ve süt kanallarınız emzirmeye hazırlanıyor. Yakında bebeğini ilk besleyecek olan “Kolostrum adı verilen sıvıyı da üretmeye başlayacaklar. Göğüslerin büyüdükçe telsiz sütyen kullanman önerilir. Gelecek hafta ikinci trimestrin ilk haftası başlayacak ve ilk hamilelik belirtilerin gitgide hafifleyecek. Bu süreçte vajinal akıntının arttığını gözlemlemiş olabilirsin. Bu akıntı östrojen artışından ve pelik bölgedeki kan dolaşımının hızlanmış olmasından kaynaklanır. Bu dönemde libidon da yukarıya doğru seyredebilir. Bu hafta yaşayabileceğin hamilelik belirtileri şöyledir;

İkinci tirmestıra hoşgeldin! Eminiz ki, tüm hamile kadınlar gibi senin için de en keyifli dönem olacak. İlk dönemin sıkıntıları hafifleyecek ve enerjin geri gelecek. Sabah bulantılarından kurtuluyor ve tuvalete gitme ihtiyacın da azalıyor. Bebeğin de bu haftada 8,5 cm uzunluğuna, bir nektarin büyüklüğüne ulaştı. Böbrekleri çalışıyor hatta içinde yüzdüğü amniyotik sıvıyı yutup, idrar yoluyla çıkartıyor. Boynu gelişmeye başlıyor. Bı dönemde bebeğinin ağzı açılıp kapanabilir, yutkunma ve emme hareketleri yapmaya başlar. O minik yüz kasları da gerçekten çok çalışıyor. Yemek borusu, soluk borusu, gırtlak ve ses telleri atacağı o ilk çığlık için hazır durumda. Bebeğinin saçları dışında, “Languo” denen tüm vücudunu kaplayacak ve onu sıcak tutacak tüyleri de uzuyor.

Şu an bebeğin yaklaşık 10 cm boyunda, bir greyfurt kadar. Ağız gelişimi devam ediyor ve yüzü gittikçe daha fazla hareket etmeye başlıyor. Kemikleri de sertleşmeye devam ediyor. Bacakları artık kollarından daha uzun ve bütün eklemleri hareket edebiliyor. Bebeğinin saçları bu haftada oluşur ama bu tamamen saçlı olarak doğacağının bir garantisini vermez. Kulakları durması gereken yerden biraz daha yukarıda ama yakında olması gereken yere gelecek. Tat alma duyusu ile birlikte yüz kasları da gelişiyor ve bazı yüz ifadelerini yapabiliyor.

Senin de bedenin de adım adım şu değişimler olacak;

Bebeğin şu anda 11,5 cm boyunda neredeyse bir avokado büyüklüğünde. Gelecek haftalarda daha da hızla büyümeye başlayacak. İyice aktifleşti, bütün kaslarını kullanıp, kollarını hareket ettirip ellerini birleştirebiliyor. Bebeğinin göz kapakları ve kirpikleri de gelişiyor; gözleri yavaş yavaş hareket edebiliyor. Kafası iyice dikleştii kulakları da son halini almaya çok yakın. Kalbi kan pompalıyor ve gelişimi devam ettikçe miktarı da artacak.

Senin de bebelik hormonların sebebiyle derin nefes alman zorlaşır. Artık AFP (alfa fetoprotein) testinin gerekliliği konusunda doktorunla konuşma vaktin geldi. Bu kan testi, Down sendromu ve ayrık omurga gibi doğum kusurlarını tarar ve 16 ile 18. hafta arasında yapılması gerekir. Bu hafta bedeninde görülen belirtiler şöyledir;

• Gözlerde kuruluk ve kaşıntı
• Aşermede artış
• Derin nefes almada zorluk

Bu ay ultrason takibin daha bir heyecan verici, çünkü bebeğin çok aktif ve pek çok hareketini görme şansın var.

Bu haftada bebeğin kilo almaya başlar, 141 gr ağırlığa ulaşır. Boyu da 17 cm, bir armut civarındadır. Saçları, kaşları ve kirpikleri de uzuyor. Ağzını açıp kapatabiliyor, kapalı olan gözlerini kıpırdatabiliyor. Bebeğin de seninle birlikte kilo alıyor, yağ dokusu yeni oluşmaya başlıyor. 17. haftada, kalbi dakikada 140-150 defa atabiliyor; göğsü solunum hareketleri yapıyor. Ayrıca cinsiyeti de gittikçe belirginleşiyor.

Peki senin bedeninde neler oluyor?

Hamileliğinin 18. haftasında bebeğin 14 cm uzunluğunda, yaklaşık orta boy bir patates büyüklüğünde. Bu hafta bebeğinin en eşsiz özelliği yani parmak izi özelliği gelişiyor. Sindirim sistemi de birkaç haftadır gelişme kaydediyor. Bu haftada kulakları başının yanlarından çıkıntı yapmaya, hatta sesleri ayırt etmeye bile başlayabilir. Kulakları çalışmaya başladı ve dışarıdan gelen yüksek seslere tepki verebilir durumda, seslere tekme şeklinde tepki verebilir. İlk hamileliğin ise, bu yumuşak hisleri fark etmiyor olabilirsin. Besinleri sindirebilmesi için safra kesesi çalışmaya başlayabilir. Eğer erkekse, ultrasonda cinsiyetini rahatça görmen mümkün.

Senin ilk gebeliğinse, kısa bir süre sonra bebeğinin karnında hareket ettiğini hissedebilirsin. Bu hisse, “canlanma” adı verilir. İlerleyen haftalarda tekmeleri de hissedebileceksin. Ancak bu his her anneye göre değişebilir. Eğer bu ay herhangi bir hareket hissetmezsen, sakın endişe etme. Gebeliğinin bu aşamasında vücudun pek çok dolaşım değişiminden geçer. Bu sebeple tansiyon ve baş dönmesi sorunları yaşayabilirsin. Bu hafta hissedebileceğin hamilelik belirtileri şöyledir:

19. haftada bebeğin yaklaşık 18 cm uzunluğunda, bir mango büyüklüğünde, 185-225 gram arası ağırlıktadır. Bu ay cinsiyet organları neredeyse tamamen hazır oluyor. Bebeğin kızsa vajina, rahim ve fallop tüpleri yerli yerinde, yumurtalıklarında 6 milyondan fazla ilkel yumurta hücresi bulunuyor. Doğduğunda bu sayı 1 milyon civarına düşecek. Erkekse, testisleri şekillendi ve gebeliğinin 10. haftasından itibaren testosteron salgılamaya başladı. Bu dönemde cilt, verniks kazeoza denilen mumsu bir tabaka üretmeye başlar. Verniks, bebeğinin cildini amniyotik sıvı içinde yüzüyor olmasının yarattığı etkilerden korur. Gebeliğinin 19. haftası civarında bebeğin daha düzenli uykuya geçer ve hareket ya da seslere uyanabilir. Ayrıca daha yeni şekillenen el ve ayak parmaklarında minik tırnaklar geliştirir.

Hamileliğin bu dönemlerinde, sık sık bacak krampları yaşıyor olabilirsin. Bu kramplar bazı minerallerin eksik olmasından kaynaklanabilir. Kalsiyum tüketimini arttırarak krampları hafifletebilirsin. Karnın büyürken biraz daha ağrı ve acı hissedebilir, ayakların biraz şişebilir. Baş dönmesi, burun tıkanıklığı ve bel ağrısı da yaşayabilirsin. Bu hafta bedeninde gerçekleşecek değişimler şöyle;

Tebrikler yolu yarıladın! Artık bebeğinle 20. haftadasın, kendisi dolmalık biber kadar oldu. Bebeğinin boyu yaklaşık 16 cm, ağırlığı 300 gr civarında. Bu haftada bebeğin, cildini amniyotik sıvıdan koruyan verniksle tamamen kaplandı. Bebeğinin beyni, sinir merkezini geliştirmek için çok çalışıyor. Bunlar geliştikçe bebeğiniz senin faaliyetlerine ve ortamdaki seslere daha fazla tepki verecektir. Sürekli ritmik bir sarsıntı hissediyorsan muhtemel bebeğin hıçkırıyordur. Büyük ihtimalle olgunlaşmamış diyaframda spazmlar olması yüzünden çoğu bebeği rahimde hıçkırık tutar. Ama bunların hiçbir zararı yoktur. Başında gerçek saçlar filizlenmeye başlar ama büyük bir kısmı doğumdan sonraki iki hafta içinde dökülür. Bebeğinin kafasının diğer kısımlarında iç kulak kemikleri oluşmuş ve burun şekillenmeye başlamıştır. Normal hamileliklerde ultrason 20. haftada yapılmak üzere planlanır, amaç bebeğin gelişimini kontrol etmektir ve yaklaşık 60 dakika sürer. Ultrasonda doktorun bebeğinin fiziksel gelişimine ve plasentanın pozisyonuna bakar.

Peki senin bedeninde neler olur?

• Uterusta büyüme
• Karın içinde hareketlenme
• Karında büyüme

Sıkı dur, bu ayki ultrason takibinde bebeğinin cinsiyetini kesin olarak öğrenebilirsin!

Hamileliğinin 21. haftasında bebeğin yaklaşık iri bir muz büyüklüğündedir ve boyu yaklaşık 23 cm’dir. İşitme yeteneği geliştiği için konuşurken, şarkı söylerken ve gülerken seni duyabilir. Böbrekleri artıkları artık daha verimli bir şekilde dönüştürebilir. Bebeğinizin kalp atışları artık sadece steteskopla dinlenebilecek kadar güçlü olsa da kendi kalp atışınızdan ayırt etmek zor olabilir.

Sen de bu ay önceki aylara göre çok daha rahat hissedebilirsin. Hamileliğin ilk aylarının rahatsız edici semptomlarından tamamen kurtuldun. Rahatla ve keyfini çıkarmaya bak, çünkü hamileliğinin son üç ayında yeni zorluklar gelebilir. Hamileliğin bu haftasındaki başlıca belirtiler ise şöyledir;

Bu hafta bebeğinin boyu yaklaşık 27 cm ve ağırlığı 450 grdır. Papaya meyvesi büyüklüğüne geldi. Bebeğin seni duyabilir ve sesine tepki verebilir. Sesini duymak onu rahatlatıp sakinleştirebilir. Onunla sık sık konuşmalı ve şarkı söylemelisin. Böylece doğumdan sonra, sesini duyduğu anda daha kolay sakinleşebilir. Düzenli bir uyku ve uyanıklık rutini oluşur.  Nefes alıp vermeyi dener ama ciğerleri henüz tam anlamıyla çalışmamaktadır. Ve bebeğin artık gerçek kaşlara sahiptir.

Göbeğin kendini "gerçekten" hamile hissedeceğin kadar büyümüştür ve herkes bunun farkındadır. Sabah bulantıları büyük ihtimalle çoktan sona ermiş ve iştahın geri gelmiştir. Henüz rahatça eğilip kalkabileceğin bu zamanların tadını çıkarmaya bak. 22. haftada yaşayacağın hamilelik belirtileri aşağıdaki gibidir;

Bebeğin şu an yaklaşık 28 cm boyunda, patlıcan büyüklüğünde ve 500 gr ağırlığında, öyle ki hareketlerini ve kıvranmasını karnının yüzeyinde görebilirsin. Ayrıca stetoskop ile bebeğinin kalbini duyabilirsin. Bebeğinin ciğerlerindeki damarlar gelişiyor; dış dünyada nefes almaya hazırlanıyor. İşitme duyusu hassaslaştı, dış seslerin çoğu onun için artık tanıdık, büyük ihtimalle doğduğunda o sesler onu korkutmayacak. Bu hafta bebeğin hızlıca kilo almaya başlayacak ve gelecek 4 hafta içerisinde kilosu ikiye katlanacak.

Senin de ayakların ve bileklerin gittikçe şişebilir, hele ki sıcak havalarda… Vücudundaki kan dolaşımı yavaşladığı için bacakların ödem tutar. Doğumdan sonra hepsinden kurtulacaksın. Her fırsatta bacaklarını uzatarak dinlen. Bu hafta bünyende hissedeceğin hamilelik belirtileri şöyledir;

• Ayak ve bacaklarda şişlik
• Karında gerginlik

Bebeğinin yüzü tüm detaylarıyla oluştu, artık tam olarak gerçek küçük bir bebek gibi görünüyor.  Ciğerlerinin içindeki baloncuklar ve damarlar gelişmeye devam ediyor. Bu ayın sonunda gözleri tamamen gelişmiş olacak, önümüzdeki birkaç ay içinde de renk kazanacaktır. Şu an yaklaşık 30 cm boyunda, mısır koçanı kıvamında ve 600 gr ağırlığındadır.

Bu haftadan itibaren erken doğum sancısı işaretlerine dikkat etmen gerekir. En sık görülen belirtiler adet benzeri kramplar, vajinal akıntıda değişiklik, belde keskin bir ağrı, rahim kasılmaları, leğen kemiğinde baskı veya vajinandan sıvı sızması sayılabilir. Belirtiler devam ederse hemen doktoruna danışmalısın. Bu hafta görebileceğin hamilelik belirtileri ise;

Bebeğinin yüzü neredeyse tamamen tamamlanmış olduğu için bu ayki ultrasonda kime benzediğini de görebilirsin!

Artık bebeğin dış dünya için hazırlanmaya devam etmektedir; bir sakız kabağı kadar oldu. Boyu yaklaşık 34 cm uzunluğunda ve 670 gr ağırlığındadır. Göbek bağı artık daha kalın ve güçlü. Saçları uzuyor, vücudu yağ tutmaya başlıyor. Koordinasyon duygusu gelişirken artık ellerini sıkabiliyor ve ayaklarına uzanabiliyor. Hatta hıçkırıklarını bile hissedebilirsin. Minik ciğerleri ilk solunumuna hazırlanıyor. Bu hafta, bebeğinin işitme yeteneği babasının sesini tanıyacak, bazı ses ve müzikleri duyduğunda rahatlayacak kadar gelişti.

Bebeğinin saçları uzarken senin saçların da daha dolgun görünmeye başlar. Saçların artık dökülmüyor. Bu durumun olabildiğince tadını çıkarmaya bak çünkü doğumdan sonra eskiye döneceksin. Hareketlerin iyice kısıtlanmaya başladı ama doktor kontrolünde yürüyüş, yoga, yüzme gibi egzersizlerinize devam etmende bir sakınca yok. Bu ay doktorun gerek gördüğü takdirde senden Hematokrit/Hemoglobin, Diyabet testi, Rh Antikor Testi, ''Grup B Strep'' Testi ve Biyofiziksel Profil Testini isteyebilir. Bu hafta yaşayacağın hamilelik belirtileri şöyledir;

• Uterusta büyüme
• Hareketlerde kısıtlanma
• Saçlarda dolgunluk

26 haftalık hamilelik sürecinde bebeğin bir kabak büyüklüğünde gelişimini sürdürür. Ciğerleri iyice gelişir. Omurgası gittikçe güçleniyor. Bebeğinin emme refleksi o kadar güçlüdür ki eli yüzüne yaklaşırsa parmaklarını emebilir.

Hamileliğinin bu zamanlarında tansiyonun biraz yüksek olabilir. Eğer yüzünde ve gözlerinde, eklem yerlerinde ve ayaklarında aşırı şişlik görüyorsan doktoruna mutlaka danışmalısın. Bu haftada görebileceğin hamilelik belirtileri;

• Baş ağrısı
• Tansiyon
• Yeme isteği

Artık 3. ve son trimestırdasın. Karnabahar boyutundaki bebeğin ne kadar hızla büyüyor olsa da beyni ve akciğerleri henüz olgunlaşmadı. Daha önünde uzun bir 13 hafta var. Kapalı olan göz kapakları artık açılabilir, ışıkları ve gölgeleri görebilir. Beyin aktivitesi gelişir. Gün içerisindeki hareketlerin ona sallantı gibi gelir ve uyumasını sağlar. Yüzünün karakteristik özellikleri tamamen oturmuştur.

Son 3 aylık dönemden geçerken, bebeğin hızlıca gelişiyor, hareketleri güçleniyor. Vücudun birçok ağrı ve sızı yaşayarak bebeğine uyum sağlamaya çalışıyor. Günlük hayatında aktif olman, hafif egzersizlere devam etmen vücudunun geçirdiği değişim ile baş etmeni sağlayabilir. Bu dönemde gün içerisinde daha sık uyku molaları verebilirsin. Bu hafta bedeninde yaşayabileceğin belirtiler şöyledir;

• Mide yanması
• Rüyalarda artış
• Vücut ağrıları

Bu hafta içinde bebeğin ilk defa gözlerini açar. Hatta karnına parlak bir ışık tutarsan gözlerini açıp başını ışıktan öteye bile çevirebilir. Beyninde milyonlarca nöron gelişiyor ve vücudu dış dünyaya hazırlanmak yağ bağlıyor. Şu an 900 gr’ın biraz üzerinde ve 38 cm’lik bir marul boyunda. Kalbi dakikada 140 kere atıyor ve eğer eşin kulağını karnına dayarsa bu kalp atışlarını rahatlıkla duyabilir. Sen de onun her hareketini fazlasıyla hissedebiliyorsun.

Artık doktorunu iki haftada bir kere ziyaret edeceksin. Doktorun risk faktörlerinize göre cinsel yol ile bulaşan hastalıkları tespit etmek için tahliller yapabilir. Hamileliğin ilerledikçe karnında, göğüslerinde, kalçalarında ve uyluklarında çatlaklar görebilirsin. Bundan kaçışın yok ama yine de krem ya da yağ sürerek daha hafif olmalarını sağlayabilirsin. Çatlaklar genellikle doğumdan sonra kaybolacaktır. Bu hafta yaşayacağın hamilelik belirtileri;

Bu ay ultrason takibinde bebeğinin gözlerini açıp kapadığına şahit olabilirsin.

Gebelik çatlaklarına yönelik videomuza da göz atabilirsin.

Bebeğin gittikçe tam gelişmiş bir bebeğe benzemekte. Yaklaşık 40 cm boyunda ve ağırlığı 1 kiloyu geçti. Adeta bir su kabağını andırıyor. Bu haftadan sonra daha da hızlı büyümeye devam edecek. Beyni yeterince gelişmiş vaziyette. Ciğerleri de nefes alıp vermesi için yeterince gelişti. Ama daha zamana ihtiyaçları var. Karnındaki hareketliliği tüm hızıyla devam ediyor. Hareketlerinin belli bir ritmi ve düzeni bile var.

Bu ay bacak krampların iyice artabilir. Karnın da hızla büyüyor. Ağrıyan eklem yerleri, mide ekşimesi ve sıkça oluşan tuvalet ihtiyacı, rahat uyumanı engelleyebilir. Sol tarafına yatarak, organlarının fonksiyonlarını daha rahat yerine getirmesini sağlayabilirsin. Ya da bacaklarınızın arasına bir yastık koymanız kalçanızı ve belinizi rahatlatmanı sağlayabilir. Bu hafta yaşayabileceğin hamilelik belirtileri ise;

Bu hafta da bebeğinin beyni inanılmaz gelişmesine devam eder. Beyin kırışık görünümünü kazanmaya başlar. Bu süreçte bebeğinin vücudunu kaplayan son derece ince tüy olan lanugo kaybolmaya başlar. Minik ayak tırnakları çıkmaya başlarken, beyni ve akciğerleri de olgunlaşmaya devam ediyor. Lahana büyüklüğündeki bebeğin yaklaşık 40 cm boyunda ve 1,3 kg ağırlığında.

Sen de bu günlerde biraz yorgunluk hissediyor olabilirsin. Karnında büyüyen bebeğinle birlikte, artık biraz daha ağırlaştın, bu yüzden zaman zaman denge kaybı yaşayabilirsin. Ayrıca hormon değişimlerin sebebiyle, bağ dokuların gevşedi ve eklemlerin güçsüz kaldı. Ruh hali değişimlerin de tam gaz devam ediyor. Bu haftada görülen hamlilelik belirtileri şöyledir;

Bebeğin birkaç haftadır kıvrılmış bir pozisyondadır. Şu an boyu yaklaşık 41 cm, ağırlığı 1,45 kg bir hindistan cevizi büyüklüğündedir. Kilo alımına göre boyunun uzaması biraz yavaşladı. Bu ay içinde bir kilo daha alacak ve sadece dokuz hafta içinde dünyaya gelmeye hazır olacaktır. Bebeğinin göz pigmentleri gelişiyor fakat gözlerinin gerçek rengine ulaşması doğumdan sonraki aylarda olacak.

Bebeğin hızlı bir şekilde geliştiği ve kilo aldığı için kendini yorgun ve nefessiz hissetmende olağandır. Ayrıca memelerinde “kolostrum” (ilk süt) akıntısı görebilirsin. Bu hafta görebileceğin hamilelik belirtileri ise şöyledir;

Bebeğin adım adım büyüyüp ve gelişmeye devam ediyor. Bu hafta bebeğin artık 42 cm boyunda ve 1,6 kg ağırlığında bir süs kabağı gibi durmakta. Çoğu bebek gibi bu hafta içinde baş aşağı veya tepe üstü pozisyona yerleşebilir. Ciğerleri ve sindirim sistemi dışında tüm organları hazır vaziyettedir. Yeni doğmuş bir bebeğin yaptığı birçok şeyi yapabilir. Kirpikleri, kaşları ve saçları da artık görülebilir. Değişik yüz ifadeleri yapabilir.

Senin de vücudunda bu hafta şu belirtiler gerçekleşebilir;

Bu ayki ultrason takibinde bebeğinin dünyaya gelmek için sabırsızlandığına şahit olabilirsin.

Bu hafta bebeğiniz duyabiliyor, hissedebiliyor ve hatta görebiliyor. Şu an yaklaşık 1,85 kg ağırlığında ve 44 cm boyunda. Karnında bir ananas taşıyor gibisin. Bağışıklık sistemi gittikçe güçleniyor. Cildi biraz daha kalınlaştı ve buruşuk görünüşünü kaybediyor. İskelet yapısı ve kemikleri sertleşiyor. Kafatasındaki kemikler henüz birbirine kaynamadı, bu bebeğinin doğum kanalına daha kolay girmesini sağlayacak. Bu kemikler bebeklik ve çocuklukta beyin büyüdükçe büyüyecekler.

Bebeğin o kadar büyüdü ki bu yüzden o tekmeleri ve yumrukları daha da fazla hissedebilirsin. Sallanan bir koltukta sallanarak bebeğini sakinleştirebilirsin. Bu hafta oturmak için bile pozisyon bulmakta zorlanabilirsin. Bu haftada yaşayabileceğin hamilelik belirtilerini şöyle sıralayabiliriz;

Doğuma sadece 6 hafta kaldı ve bebeğinin boyu yaklaşık 45 cm ve ağırlığı 2 kg’a, kavun kıvamına ulaştı. Kemikleri sertleştikçe ağırlığı da artıyor. Cildi de biraz kalınlaştı. Doğumdan sonra vücut ısısını kontrol edecek ve onu sıcak tutacak yağ tabakası oluştu. Eğer erkekse testisleri artık görülebiliyor.

Bu hafta annede en sık görülen belirtiler; gittikçe kısalan aralıklarla meydana gelen düzenli kasılmalar, adet benzeri kramplar, bel ağrıları, suyun “gelmesi” (su kesesinin patlaması) veya kan benzeri akıntıdır. Bu dönemde şu belirtileri yaşaman olasıdır;

Vücudunu doğuma hazır hale gelmeye başlıyor. Bebeğin gelişim sürecini tamamlamak üzere, neredeyse doğmaya hazır. Şu an yaklaşık 45 cm boyunda, spagetti kabak büyüklüğündedir. Fetal pozisyonda dönme, kıvrılma gibi hareketler yapıyor. Sen de bu hareketleri görebiliyorsun. Bu dönemde kendini çok yorgun ve ağır hissedebilirsin. Dengesiz ruh hali kendini tekrar gösteriyor. Sık sık canlı ve ürkütücü rüyalar görebilirsin. Bu hafta yaşayabileceğin belirtiler şunlardır;

46 cm civarında, bir demet kara lahana boyutundaki bebeğinin alanı gittikçe daraldığı için özgürce hareket edemiyor, bunu başardığında ise ellerinin ve ayaklarının çıkıntılarını karnında görebilirsin. Doğum pozisyonunu aldı; kafası aşağıda. Sindirim sistemi de anne sütünü sindirmek için hazır. Ayrıca nefes alabilir durumda.

Bu haftadan itibaren doktorun seni haftada bir kez görmek isteyebilir. Her ziyaretinde tansiyonunu ölçecek ve idrarının protein içerip içermediğini kontrol edecektir. Yüksek tansiyon ve idrarda protein, sen ve bebeğin açısından potansiyel preeklampsi işaretleri olabilir. Bu hafta şu hamlilelik belirtilerini yaşayabilirsin;

• Hareket ve uyku zorluğu
• Çok sık tuvalet ihtiyacı
• Alıştırma kasılmaları

 Bu ay ultrasonda bebeğini dışarıya çıkmaya çok hazır bir halde bulabilirsin.

Doğum artık kapıda! Bebeğin de hazır bir pozisyonda doğum zamanını bekliyor. Şu an neredeyse 3 kg civarında ve boyu 48 cm, yaban pancarı büyüklüğünde diyebiliriz. Sindirim sistemi çalışıyor ve mekonyum denilen artıkları dışarı veriyor. Languo tüylerinin de çoğu döküldü.

Bebeğinin biraz daha aşağı inmesi nefes almanı ve oturmanı rahatlatmış olabilir. Ama beraberinde leğen kemiğinde ve alt karnındaki baskı hissi artar. Doktorun da bu süreçte leğen kemiği muayenelerini yapacaktır. Sürekli sıcak basıyor ve yorgun hissediyor olabilirsin. Bu hafta yaşayacağın belirtiler şöyledir;

• Alt karında baskı
• Sıcak basması
• Yorgunluk

Bu hafta her an her şey olabilir! Artık hamileliğinin sonuna yaklaştın ve bebeğin hızla büyümeye devam ediyor. Hamilelik sürecinde çok önemli bir haftadasın. Çünkü bebeğin dış dünyaya uyum sağlamaya uygun bir hale gelmek için hazır sayılır. Yalnız büyüme hızı biraz yavaşlamış olabilir, ama yine de önemli adımlar atmaktadır. Boyu muhtemelen 49,5 - 51 cm'ye, kilosu ise 3 kg'a ulaşmaktadır. Bir pazı kadar olmuştur.

Sen ise bebeğin büyüdükçe mesanende daha fazla baskı hissedersin. Gece uykuların da iyice zorlaşmaya başlamıştır. Bu hafta yaşayacağın hamilelik belirtileri aşağıdaki gibidir;

Vee yolun sonuna geldin! Doğum yaklaştı, bebeğin iyice büyüdü ve ağırlaştı. Şu an itibariyle boyu 51 cm civarı ve 3,5 kg ağırlığında bir karpuz büyüklüğünde. Alanı iyice daraldı, fazla hareket edemiyor. Beyni ve vücudu hala gelişmeye devam ediyor. Artık dünyaya gelmeye hazır küçük bir insan.

Senin de yalancı doğum kasılmaların bu hafta iyice artıyor. Fakat bunlar her an gerçek doğum sancısına dönüşebilir o yüzden kasılmalar arası zamanları iyi gözlemlemen gerekir. Son haftada yaşayacağın hamilelik belirtileri ise;